Μέλη και Μελέκ|Ένα παιδικό βιβλίο για τη Μικρασιατική Καταστροφή

Μοιραστείτε το :

Διάβασα τη Μέλη και Μελέκ και συγκινήθηκα, έκλαψα, το λάτρεψα. Τόσο έντονα συναισθήματα ένιωσα με αυτό το παιδικό βιβλίο που πραγματεύεται μια καθόλου παιδική ιστορία.

Για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή η Βάνα Μαυρίδου έγραψε αυτό το βιβλίο με πολλή αγάπη και καλοσύνη. Νομίζω δεν έχω ξαναδιαβάσει παιδικό βιβλίο με αυτή τη θεματολογία. Και χρειάζονται τέτοια βιβλία που διατηρούν τη μνήμη. Γιατί, δεν πρέπει να ξεχνάμε οι μεγαλύτεροι και πρέπει να μαθαίνουν οι μικρότεροι.

Η συγγραφέας το προσέγγισε με τέτοιο τρόπο, που ένα παιδί θα ενημερωθεί, χωρίς να τρομάξει. Δεν έχει λεπτομέρειες από τη σφαγή, απευθύνεται σε μικρά παιδιά, άλλωστε. Την ιστορία αφηγούνται δύο γιαγιάδες που όταν έγινε η μικρασιατική καταστροφή, ήταν μικρά κορίτσια: η Ελληνίδα Μέλη που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι της και η Τουρκάλα Αϊσέ,που μετακόμισε σε αυτό. Δύο ζωές παράλληλες με κοινά γεγονότα.

Δεν είναι όλοι οι Τούρκοι κακοί, αυτοί της ιστορίας ήταν καλοί. Πολλές φορές συγχέουμε την πολιτική ηγεσία ενός λαού με τον ίδιο τον λαό. Η αλήθεια είναι ότι πάντα ο πόλεμος βγάζει τον χειρότερο εαυτό όλων και δυστυχώς η Ειρήνη, δεν είναι δεδομένη. Ο πόλεμος και η προσφυγιά είναι συνέχεια στην επικαιρότητα.

Η υπόθεση:

Η Μέλη ζει ευτυχισμένη στο Αϊδίνιο της Μικράς Ασίας, με την οικογένειά της, τους φίλους και την κούκλα της τη Μελέκ, που της έφτιαξε η γιαγιά της.

Την έχει πάντα μαζί της, αλλά τον Σεπτέμβρη του 1922 ξεσπάει πόλεμος και μπαίνουν βιαστικά σε μια βάρκα να σωθούν, μες την αναμπουμπούλα, η Μελέκ μένει πίσω. Όπως κι ο παππούς που δεν εγκατέλειψε το σπίτι του, τη γη του.

Όσοι ήταν «τυχεροί», όπως η οικογένειά της ξεριζώθηκαν και άνθησαν στη νέα πατρίδα που δε βρήκαν τις πόρτες ανοιχτές. Έπρεπε να “παλέψουν” και τα παιδιά να ενηλικιωθούν απότομα. Όσοι μείνανε πίσω, ξέρουμε όλοι τι έπαθαν.

Οι Τούρκοι που μετακόμισαν στο σπίτι τους ήταν καλοί άνθρωποι. Μάζεψαν και φύλαξαν τα πράγματα που άφησε η ελληνική οικογένεια πίσω, μέσα σε ένα μπαούλο. Μαζί και τη Μελέκ, την οποία βρήκε το κοριτσάκι της οικογένειας και έπαιξε μαζί της για ένα διάστημα. Τους ψάχνανε μετά τον πόλεμο να τους βρούνε και να τους δώσουν τα πράγματά τους, αλλά ήταν δύσκολο μέχρι που εν τέλει η τεχνολογία τους ένωσε.

Η Μελίτα είναι η εγγονή της Μέλης που αποφασίζει να επισκεφθεί το σπίτι που γεννήθηκε και μεγάλωσε η γιαγιά της, το οποίο βρήκε με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Έχοντας ηχογραφήσει τη γιαγιά της να λέει την οικογενειακή της ιστορία από τότε που γεννήθηκε και μεγάλωσε στο αρχοντικό έως και τη στιγμή που αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν για να σωθούν, καθώς και τη δύσκολη ζωή τους στην Ελλάδα, που ήταν ανεπιθύμητοι, ταξιδεύει στην Τουρκία στο πατρικό σπίτι.

Εκεί την περιμένουν με λαχτάρα, τόσα χρόνια τους ψάχνανε άλλωστε. Η Τουρκάλα γιαγιά ακούει την αφήγηση της Ελληνίδας γιαγιάς και με τη σειρά της, πιάνει το νήμα της ιστορίας από την επόμενη μέρα που η ίδια μικρό κορίτσι μαζί με την οικογένειά της βρέθηκαν να μένουν σε εκείνο το αρχοντικό ως νέοι ίδιοκτήτες. Στο τέλος της δίνει το μπαούλο που είχε φυλάξει η μητέρα της, να το πάει εκεί που ανήκει. Στη γιαγιά της Μελίτας.

Υπέροχο βιβλίο. Δεν είναι όλο μυθοπλασία αλλά περιλαμβάνει και πραγματικά στοιχεία από τη ζωή της συγγραφέως, που έχει καταγωγή από Μικρά Ασία.

Με άγγιξε πολύ και η εικονογράφηση της Ρένιας Μεταλληνού. Δε θα μπορούσα να το φανταστώ με διαφορετική. Είναι τόσο ευαίσθητη, τρυφερή, νοσταλγική, ακριβώς αυτή που του ταίριαζε και που του έπρεπε.

Αυτό το βιβλίο, θα μείνει στο χρόνο και θα φτάσει ακόμα πιο μακριά! Το ταξίδι του μόλις ξεκίνησε άλλωστε!

Να μην ξεχνάμε, όπως λέει μέσα, ότι «Όλοι είμαστε ίσοι στη ζωή ό,τι γλώσσα και αν μιλάμε όπου κι αν είμαστε και αν ζούμε».

Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα.